23 december 2020 Nummer 12
Mantelzorg is van en voor alle leeftijijden. Maar of je zestig of zestien bent, maakt veel verschil. Is daar genoeg oog voor? Den Haag telt alleen al 14.000 mantel- zorgers van 16 tot 25 jaar.
‘Mantelzorg stelt jongeren voor dilemma’s’
Stadskrant 19 Mantelzorg
    Het begon met kleine dingen, vertelt Manouk Breeuwer (25). ‘Mijijn moeder heeft nog een tijijd auto kunnen rijij-
den ondanks haar ziekte. Dan moesten mijijn broer en ik wel het autosleuteltje in het slot doen. Daar had ze de fifijne motoriek niet meer voor. En als we ’s middags uit school kwamen, smeerde ik een boterham voor haar en niet an- dersom. Wijij vonden dat soort din- gen heel gewoon.’
Toen Manouk vier jaar was, is bijij haar moeder Conny van der Meijijden (60) de slopende spierziekte ALS vastgesteld. De gemiddelde levens- verwachting na de diagnose is nog hooguit vijijf jaar, maar de ziekte verloopt bijij haar uiterst traag. Ze gebruikt nu wel een elektrische rol- stoel en een spraakcomputer voor gesprekken buiten het gezin. ‘Mijijn moeder is en blijijft positief. Ze is een intelligente vrouw, regelt zelf zorg aan huis en is actief als vrijijwilliger. Samen met mijijn vader maakt ze nog volop uitstapjes. De ziekte houdt haar niet tegen.’
Van nature zorgzaam
‘Zorgen heeft mijij nooit veel moeite gekost. In onze familie zijijn we alle- maal van nature zorgzaam inge- steld. Mijijn moeder is HBO-ver- pleegkundige en mijijn broer sociaal werker. Zelf heb ik de opleiding Maatschappelijijk Werk en Dienst- verlening aan de Haagse Hoge- school gevolgd. In februari ben ik afgestudeerd met een scriptie over jonge mantelzorgers. Voor mijijn on-
23 mantelzorgers
■ Dit is voorlopig het laatste interview in een serie.
23 mantelzorgers zijijn de afgelopen twee jaar in de Stadskrant aan het woord geweest. Sommige twee keer. Stuk voor stuk mooie verhalen met de bedoeling om Haagse mantelzorgers te laten denken: ‘dit gaat over mijij’. Lees de interviews terug op www.denhaagmantelzorg.nl.
Jonge mantelzorg- ambassadeurs
■ Manouk is een van de jonge mantelzorgambassadeurs.
13 ervaringsdeskundigen adviseren de gemeente en andere instanties hoe jonge mantelzorgers het beste bereikt, erkend en geholpen kunnen worden.
Meer informatie?
denhaagmantelzorg.nl of stuur een e-mail naar jongemantelzorgambas- sadeurs@pepdenhaag.nl
Zoveel mogelijijk mooie herinneringen maken
Manouk Breeuwer: ‘Mijijn moeder is en blijijft positief.’
henriëëtte guest
te beginnen, maar doe het toch. Een simpele vraag is genoeg. Hoe gaat het thuis? Kan ik je ergens mee helpen? Dan laat je het aan de ander om er al dan niet op in te gaan. Interesse tonen en erover praten geeft verbinding, zonder dat het meteen iets hoeft op te lossen.’
Erkenning betekent volgens Manouk ook dat jonge mantelzor- gers anders benaderd moeten wor- den dan volwassenen en ouderen. ‘Op websites over mantelzorg vind je vaak wel ergens informatie voor jongeren. Dat werkt niet. Je kunt ze alleen bereiken met middelen, beelden en verhalen afgestemd op deze groep. Zorg dat er een plek is om vragen te stellen en om met lotgenoten in contact te komen.’
Hoe is het nu met je moeder? ‘De ziekte verloopt gelukkig nog steeds langzaam. We krijijgen de tijijd om te wennen aan elke nieuwe achteruitgang. Ondertus- sen proberen we nog zoveel mogelijijk van elkaar te genieten en samen mooie herinneringen te maken.’
    derzoek heb ik zeven jongeren geïïn- terviewd die zorgen voor een naaste met ALS.’
Wat is je opgevallen in hun verha- len? ‘Karakter bepaalt mee hoe zwaar je mantelzorg ervaart. Wie van zichzelf al zorgzaam is, gaat het gemakkelijijker af dan wanneer zor- gen ver van je afstaat. Voor mijij was het van jongs af aan al iets posi- tiefs, terwijijl ik ook jongeren sprak die mantelzorg veel meer als een last ervaren. Je bent jong en dan denk je aan alles, behalve aan man- telzorg. Dan wil je sporten, uitgaan, verliefd worden of geld verdienen. Maar als zorgen je ligt, maak je daar gemakkelijijker alsnog ruimte voor.’
‘Ons gezin is een hecht team. Wijij vullen elkaar aan. Maar wat nou als je vader en moeder uit elkaar zijijn? En jijij moet alles regelen en degene voor wie je zorgt is angstig en de- pressief. Het kan gezinnen uit el- kaar drijijven. Déé jonge mantelzor- ger bestaat niet, als je doorvraagt hebben ze allemaal hun eigen verhaal.’
Mantelzorg stelt jongeren voor
dilemma’s. Manouk geeft een voor- beeld: ‘Je wilt in een eindexamen- jaar keihard studeren, maar dan heb je minder tijijd voor je zieke va- der. En misschien heeft hijij nog maar kort te leven. Kun je dan niet beter zoveel mogelijijk bijij hem zijijn? Wat je ook doet, je hebt het gevoel nooit genoeg te doen.’
Kan ik helpen?
Sinds kort is Manouk een van de dertien jonge Haagse mantel- zorgambassadeurs. Zijij adviseren de gemeente en vragen aandacht voor de positie van jonge mantel- zorgers. Wat moet er volgens jou anders? ‘Het begint met herken- ning en erkenning. We moeten oog hebben voor deze groep en voor wat er speelt. Er wordt te weinig met ze gepraat. Jongeren onderling hebben het er niet over, maar ook familie, docenten of hulpverleners niet,’
‘Iets wat jou heel erg bezig houdt en wat veel energie en tijijd kost, is geen onderwerp voor de buitenwe- reld. Dat voelt eenzaam. Ik begrijijp dat het ongemakkelijijk is om erover